Хүний биеийг дэлгэц болгоно гэнэ

Хацар дээр наасан дэлгэц. Image Credit: Tokyo University

Одоогоор биедээ үргэлж авч явж болохоор дэлгэц гэвэл смарт цаг л байна. Цагаа харж болохоос гадна янз бүрийн мэдрэгч элементүүд болон ЖиПиЭс-тэй тул бараг л ухаалаг гар утсанд дөхөж очсон чадвартай. Гэхдээ нэг л дутагдал бий. Дэлгэц нь даан ч жижигхэн… Тэгвэл дөнгөж саяхан бүтээсэн, хүний арьсан дээр наалддаг маш нимгэн ЛЭД дэлгэц энэ дутагдалтай талыг нь нөхөж чадах нь ээ. Японы эрдэмтэд, судлаачдын бүтээсэн энэ дэлгэц дөнгөж 3-хан микрометр зузаантай. Өөрөөр хэлбэл 0.003мм, хүний үснээс 15 дахин нимгэн. Зөвхөн дэлгэц ч биш, бас нэлээд хурц ЛЭД гэрэлтэй. Наалддаг нимгэн дэлгэц хийхээр газар газрын эрдэмтэд нэлээд эртнээс оролдож эхэлсэн түүхтэй. Гэхдээ өмнөх наалддаг дэлгэцүүд нэлээд дулаан ялгаруулж халдаг байсан тул арьсан дээрээ шууд нааж бас л болохооргүй байжээ. Түүнчлэн агаарт хэдхэн цаг ажиллаад л эвдэрдэг байв. Харин япончуудын бүтээсэн дэлгэц эрчим хүч бага хэрэглэж, маш бага дулаан ялгаруулах тул шууд арьсан дээрээ наагаад ховхорч унах хүртэл удаан хэрэглэж болох аж.   Тэдний бүтээлийн гол нууц нь идэвхгүйжүүлэх үе гэж нэрлэгдэх нимгэн хамгаалагч гадаргуунд оршино. Энэ үе нь дэлгэц, хүний арьсыг хооронд нь нягт наалдуулахаас гадна дэлгэц арьсны хөдөлгөөнийг дагаж сунахад эвдрэлээс хамгаалж чаддаг юм байна. Хүний хөлс, хүчилтөрөгчийн исэлдүүлэх нөлөөнөөс дэлгэцийг найдвартай хамгаалах тул дэлгэц хэдэн өдрийн туршид ч найдвартай ажиллаж болно гэнэ. Дэлгэцийн гэрэлтэгч гол элемент нь полимерээр хийсэн гэрэлт диод. Энэ нимгэн диод нь цахилгаан гүйдэл гүйхэд гэрэлтдэг.

Арьсан дээрээ гэрэлтэж өөрчлөгддөг өнгөт “шивээстэй” байвал? Тэр шивээс нь хэрэгцээтэй үед тооны машин, биеийн дулааныг үзүүдэг термометр, зүрхний цохилт, цусны даралтыг үзүүлдэг байвал ямар вэ? Шинэ дэлгэцийг ашигласнаар дээрх зүйлсийг бодит болгож болно. Түүнчлэн инженер техникийн ажилтнуудын маш чухал хэрэгцээтэй зүйлийн нэг болох нь. Талбай дээр ажиллаж байгаа барилгын инженерээс эхлээд, нисэх онгоц, техник тоног төхөөрөмж дээр ажиллаж байгаа засварчид техникийн ажилчид гарынхаа ар дээр наасан нимгэн дэлгэцээр дамжуулан заавар зөвлөгөө авч болно. Аялалд явахдаа заавал хүнд том ЖиПиЭс хармаалж явах шаардлагагүй болно гээд олон зүйлд хэрэглээгээ олох бололтой.

Дахиад Приусын тухай

2016 он ы Приус. Image Credit Toyota

Хямралтай үеийн хамгийн эрэлт хэрэгцээтэй унаагаар Приус шалгарч байна. Иймээс уншигчиддаа 2016 оны Приус машины талаарх сонирхолтой мэдээллүүдийг хүргэхийг зорилоо. Монголчуудын Приус 40 хэмээн нэрлээд байгаа энэ машин өмнөх загваруудаас чухам юугаараа ялгаатай талаар эндээс мэдэж авах болно. Үнэндээ Prius XW50 гэсэн нэртэй тул Приус 50 гэх нь илүү тохиромжтой биз ээ.

1. Хөдөлгүүрүүдийн чадлын хуваарилалтыг сайжруулжээ. 1.8 литрийн 4 цилиндртэй хөдөлгүүр, хоёр цахилгаан хөдөлгүүр, СиВиТи хурдны хайрцаг зэрэг нь өмнөх загвараас өөрчлөгдөөгүй боловч тэдгээрийн хоорондын үр дүнтэй ажиллагааг нэмэгдүүлсэн байна. Дотоод шаталтын хөдөлгүүрийн эд ангийн үрэлтийг багасгаснаар ашигт үйлийн коэффицентийг 40 хувьд хүргэжээ. Мөн хөдөлгүүрээс гарах утааны дулааныг буцаан ашигласнаар шатахуун агаарын холимогийг хамгийн зохистой хэмжээнд барих боломж бүрдсэн байна. Түүнчлэн утааны халууныг хөргөлтийн шингэн буюу тосоолыг түргэн халаахад зарцуулдаг болжээ. Ингэснээр хүйтэнд машинаа халаах гэж удаан хүлээх шаардлагагүй боллоо гэсэн үг.

2. Литийн ионы зай хураагуур. Өмнөх загваруудад никел-металлын гидратын зай хураагуурыг хэрэглэдэг байсан бол энэ шинэ загварт литийн ионы зай хураагуурыг ашиглах болжээ. Хуучин зай хураагуур арын багажны хэсэгт ихээхэн зай эзэлсэн овоо жинтэй эд байсан. Харин литийн ионы зай хураагуур нь хөнгөн нимгэн болсон тул арын суудлын доогуур, шатахууны савтай зэрэгцэн байрлах болжээ.

3. 2016 оны загвар бусад загваруудаасаа шатахуунд хамгийн хэмнэлттэй нь болж чадсан. Хот дотор 100км-д 4.7л, шулуун замд 4.4л шатахуун зарцуулна. Машины салхи зүсэх чадвар болон жинг багасгасан нь үүнд бас түлхэц болсныг дурдах хэрэгтэй.  Энэ машин жолоодлогын Normal Eco, EV, ба Power гэсэн 4 горимтой.Normal буюу хэвийн горимд шатахуун зарцуулалт ба хүчин чадлын зохистой харьцааг барьдаг. Хэрэв шатахуун зарцуулалтыг улам багасгая гэвэл Эко горимыг нь сонгох хэрэгтэй. Хурд хүч шаардлагатай бол Power горим дээр тавина. Энэ горимд мэдээж шатахуун зарцуулалт хамгийн их болно. Харин зөвхөн цахилгаан хөдөлгүүрээрээ явах шаардлагатай бол EV горимыг сонгоно. Гэхдээ цахилгаан хөдөлгүүрээр хоёроос гурван км л явж болно гэдгийг анхаараарай. Зай хураагуурын цэнэг огцом дуусах тул тун удахгүй хэвийн горимд шилждэг.

4. Хэрэв та Приус машин хөлөглөдөг бол өвөл хүйтэнд шатахуун зарцуулалт огцом ихэсдгийг мэдэх биз. Үүний нэг гол шалтгаан нь салооныг халаахын тулд ихээхэн шатахуун зарцуулдагт оршино. Гадаа хасах гуч, дөчин хэм хүрч хүйтрэхэд шатахуун зарцуулалт Сонатагаас дутахааргүй болдог шүү дээ. Приусын ихэнх хэрэглэгчид халуун дулаан оронд байдаг болохоор халаалалтад зарцуулах шатахуун талаар өмнөх загваруудад ер анхаараагүй байна. Харин шинэ загварт энэ тал дээр анхаарал хандуулжээ. Автомашины хамгийн их дулаан алддаг хэсэг бол урд буюу салхины шил. Салхины шилээр дулаан алдахыг багасгахын тулд дулаан тусгаарлах чадвартай тусгай шил сонгожээ. Мөн салооныг халаах цахилгаан халаагууртай болсон тул хүйтэнд машинаа халахыг хүлээн нормальдаж зогсох шаардлагагүй болсон. Хөдөлгүүр хангалттай халангуут цахилгаан халаагуур автоматаар сална. Мөн кабиныг бүхэлд нь халаахын оронд зорчигч сууж байгаа хэсгийг л халаах болсон байна.

5. Мэдээжээр аюулгүй байдал бол анхаарлын төвд ямагт байсаар ирсэн. Шинэ Приуст Safety Sens-P гэх аюулгүйн системийг суурилуулжээ. Хурдтай явж байх үед замаас огцом гарахаас сэргийлэх, холын гэрлийг автоматаар шилжүүлэх, мөргөлдөөнөөс сэргийлж тоормослох, эргэн тойрны саадыг радарын тусламжтайгаар мэдрэх, явган зорчигчийг таньж мөргөхөөс сэргийлэх гэх мэт үйлдлүүдийг автоматаар хийдэг гайхалтай ухаалаг систем юм байна.

6. Автоматаар өөрийгөө зогсоолд байрлуулж чадна. Машинуудтай зэрэгцүүлж, эсвэл замын хашлагад шахаж тавих үйлдлийн аль алийг нь гүйцэтгэж чадна. Гэхдээ зогсоолын цагаан шугам нь ойлгомжтой, тод харагдахуйц байх хэрэгтэй шүү. Мөн ойролцоо байгаа машин, эд юмсыг шүргэхгүйн тулд тусгай дохиолол хэрэглэдэг.

[post_view]