Category: Эрүүл мэнд

Эрдэмтэд цусны хавдар өвчнийг дархлааны эсийн генийг инженерчилэх аргаар эмчлэх туршилт хийжээ. Хүн дээр хийсэн клиникийн анхан шатны туршилтын үр дүн гайхалтай амжилттай болжээ. Туршилтыг цөөхөн сарын нас үлдсэн зуугаад сайн дурын өвчтнүүд дээр хийсэн байна. Ингэхдээ дархлааны Т эс буюу цусны цагаан эсийг “дасгалжуулан” хавдрын эсийг довтолдог болгон хувиргажээ. Туршилтанд орсон нийт цочмог лимфобластийн лейкоз  (ALL буюу оросоор Острый лимфобластный лейкоз)  оноштой өвчтнүүдийн 94% нь эдгэж, хавдар ул мөргүй алга болсон байна.  Харин бусад төрлийн цусны хавдартай өвчтнүүдийн 80 хувьд эмчилгээ сайнаар нөлөөлж, тэдгээрийн бараг тал хувь нь эдгэжээ.

Эмчилгээний шинэ аргын талаар Америкийн Шинжлэх Ухааны Хөгжлийн Холбооны хурал дээр хэлэлцсэн бөгөөд ” Эмчилгээний аргыг ийм өндөр үр дүнтэй гарна гэж бодож байгаагүй.  Амьдрах ямар ч найдваргүй болсон өвчтнүүдийг ийм өндөр хувьтай эдгээж байгаа нь энэ аргын давуу талыг харуулж байна” гэж судлаач Стэнли Риддел өгүүлсэн байна.

Эмчилгээг одоогоор дөрвөн шаттай хийж байгаа аж. Үүнд:

1. Өвчтнөөс цус авч түүнээс цусны цагаан эсийг ялгаж авна
2. Ялган авсан эсүүдийн генийг өөрчилнө. Ингэснээр эсийн мэдрэгч нь хавдрын эсийг хайдаг болно.
3. Инженерчилж өөрчилөн эсүүдийг үржүүлж олшруулна.
4. Олшруулсан эсийг буцаан өвчтөнд тариураар тарина. Эдгээр эсүүдийн эсрэг биетийн хүлээн авагч нь цусны хавдрын эсийг таньснаар устгах болно.

Туршилт судалгааг хийсэн Стэнли Риддел нь Вашингтон дахь Фред Хючтинсоны нэрэмжит Хавдрын Судалгааны төвд ажилладаг юм.  “Энэ эмчилгээ нь бас гаж нөлөөтэй байж магадгүй, гэхдээ инженерчилсэн эсийн тоог багасгаснаар гаж нөлөөг нь бууруулж болно.  Эдгээр өвчтнүүд ямар ч найдваргүй болоод байсан. Манай туршилт эмчилгээнд хамрагдсан өвчтнүүд ихээр бодоход л 2-оос 5 сарын настай байсан. ” гэж Стэнли мэдэгджээ.

Леунгийн үзэж байгаагаар цайруулагч нь арьсыг шинэчлэгч эсийг үрэвслээс хамгаалдаг тул ийм гоц үйлчилгээтэй байгаа аж. Арьс нь өөрөө үрэвслийн эсрэг тэмцэх чадвартай боловч хэрэв хяналтаас гарвал гэмтэл экзем үүсдэг.

Хулгана дээр хийсэн туршилтаас:

Арьсны халдвар авсан хэсэг дахь эсүүдийн эрүүлжих процессийг NF-kB хэмээх уураг идэвхж өдөөдөг байж магадгүй гэж Леунгийн багийнхан үзэж байна. Таамаглалаа нотлохын тулд хүний арьсны эсийг 0.005%-ийн уусмалд бүтэн цагийн туршид байлгажээ. Ингэхэд уусмал NF-kB-ийн зүгээс үзүүлэх үйлчлэлийг бүрэн саатуулж байв. Цайруулагчийн идэвхтэй бодис нь гидрохлорид бөгөөд энэ нь NF-kB-ийг идэвхжүүлдэг молекулыг исэлдүүлэх эсвэл электроныг ангижруулах маягаар үйлчилдэг аж. Энэ молекул л NF-kB уургийг идэвхжүүлснээс болж арьсны тасралтгүй үрэвсэх процесс шатлан эхэлдэг. Идэвхжүүлэгчийг нь саатуулснаар арьс үрэвсэх процессийг зогсоодог гэсэн үг.

Леунгийн багийнхан цацрагийн шарлагын улмаас дерматитистэй болсон хулгануудыг энэ уусмалаар эмчилж үзэв. Цацрагийн шарлагаар үүссэн дерматитис нь наранд хэт шарж түлэгдэхтэй адил юм. Мөн цацрагийн эмчилгээ хийлгэж байгаа хүмүүст ч бас ийм түлэгдэлт ажиглагддаг.  Арьсны түлэгдэлтэй хулгануудын нэгдүгээр хэсгийг өдөр бүр 30 минутын туршид уусмалд, нөгөө хэсгийг нь мөн хугацаагаар жирийн усанд хийжээ. Эмчилгээ 10 хоногийн туршид үргэлжилсэн байна. Эмчилгээний ваннд орсон хулгануудыг цацрагийн түлэгдэлт нь ердийн усанд оруусан хулгануудынхаас хавьгүй хурдан эдгэрсэн байв.

Дараагийн туршилт:

Тэд мөн эрүүл боловч хөгшин, арьс нь хөгширсөн хулганууд дээр туршилт хийжээ. Нэгдүгээр хэсгийн хөгшин хулгануудыг цайруулагчийн уусмалтай ваннд өдөрт хоёр удаа, хоёр долоо хоногийн туршид оруулжээ. Харин хоёрдугаар хэсгийн хөгшин хулгануудыг ердийн устай ваннд ижилх хугацаагаар оруулахв. Ингэхэд уусмалтай ваннд орсон нэгдүгээр хэсгийн хулгануудын арьсны эсүүд нь хурдацтай төлжиж арьс нь илүү зузаан, эрүүл залуу болсон байв. Тэр ч байтугай арьсны хөгшрөлтийг илэрхийлэгч хоёр генийн арьс залуу болсныг илтгэж байжээ. Гэхдээ уусмалын үйлчилгээний хугацаа харьцангуй богино гэнэ. Дахин хоёр долоо хоног өнгөрөхөд залуужсан арьс ахин хөгширч хуучин хэвэндээ оржээ. Учир нь энэ хугацаанд цайруулагчийн NF-kB-д үйлчлэх нөлөө багассаар алга болсон гэсэн үг. Иймээс уусмалын эмчилгээг давтан хийх нь хөгшрөлтийн эсрэг үр дүнтэй үйлчилж чадна гэж Леунг үзэж байна.

“Гидрохлоридийн сулруулсан уусмал ийм эмчилгээний нөлөө үзүүлж байгаа нь үнэхээр гайхалтай” гэж Калифорнийн Ла Жолла дахь Скриппсийн Хүрээлэнгийн судлаач Паул Роббинс өгүүлэв. Гидрохлорид нь исэлдүүлэх чанарт бөгөөд цэнэгтэй молекулын электроныг ангижруулах үйлчилгээтэй. Өөр молекулын электроныг ангижруулснаар сөрөг нөлөө үзүүлж болно, ялангуяа уусмалыг их концентрацитай хэрэглэвэл сөрөг нөлөө бүр ихсэж болно гэж тэр үзэж байна.

Харин Леунг уусмалын ямар ч нөлөөг буцааж  болно гэж үзэж байна. Түүнээс гадна туршилтын явцад өөр ямар нэгэн гаж үйлчлэл ажиглагдаагүй тул эмчилгээний найдвар төрүүлж байна гэжээ.  Бидний судалгааны шинэлэг тал нь гэвэл маш хямд, хаа сайгүй байдаг ахуйн химийн бүтээгдэхүүний шинэ үйлчлэлийг олсон явдал. Бидний зорилт бол гидрохлоридын үйлэлийн механизмийг нарийн судлах гэж Леунг өгүүлжээ. Хэрэв танд энэ өгүүлэл сонирхолтой санагдвал тэдний судалгааны ажлын талаар Journal of Clinical Investigation (DOI: 10.1172/JCI70895) сэтгүүлээс дэлгэрүүлэн үзэж болно.  Алиса Ботелогийн бичсэнийг орчуулан хүргэв.